Doç. Dr. Timuçin EROL

Pruritus Ani (Makat Kaşıntısı) Nedir?

Pruritus Ani (Makat Kaşıntısı)

Perianal (makat çevresi) bölgedeki kaşıntı ve yanma oldukça sık rastlanan bireylerin hayat kalitesini azaltan ve sosyal olarak sorunlara yol açan bir durumdur. Erkeklerde daha sık rastlanan bu durumun görülme sıklığı yaz aylarında artar. Makat kaşıntısı bir çok farklı nedenle ortaya çıkabilmektedir.

Birçok yiyecek ve içecek örneğin kahve , bira, domates , çikolata gibi makatta kaşıntıya neden olabilir.Bunun yanı sıra bir çok dermatolojik hastalığa ( kontakt dermatit, lichen planus , licken simpleks, egzema v.b…) bağlı olarak görülebilir.

Genital siğiller ( Kondilom ), mantarlar , gonore, sifilis, tüberküloz gibi çeşitli ve enfeksiyon hastalıkları, Paget hastalığı , Bowen hastalığı gibi neoplastik , şeker ,ürik asit yüksekliği, sarılık gibi sistemik hastalıklar sonucu kaşıntı ortaya çıkabilir.

Hemoroid , fistül , fissür rektal prolapsus gibi bir çok proktolojik hastalık veya gayta kaçırma ve buna bağlı bulaş gibi hastalıklar da makat çevresinde kaşıntı, renk değişkliği ve akıntı gibi sorunlara neden olabilir.

Makat kaşıntısı ile başvuran hastalarda yukarıda tarfilenen tüm durumların akılda tutulması tedavi planlaması açısından önemlidir. Bu hastalıkların tanısı koyulur ise uygun tedavilerin verilmesi gerekir. Tüm hastalarda tedaviye öncelikle diyet ayarlaması ile başlanır. Makat çevresinin kuru ve temiz tutulması çeşitli önleyici ve koruyucu bariyer kremler ( çinkooksit gibi) kullanılabilir. Dışkılama sonrasında makat çevresi temizliği yapılırken sabun, şampuan, alkollü mendil v.b ürünlerin kullanılmaması ve temizliği sadece ılık su ile yapılarak uygun şekilde kurulanması da şikayetleri azalatacaktır. Yukarı bahsi geçen hastalıkların tespit edilmediği ve koruyucu yöntemlerden fayda görmeyen kısıtlı bir hasta grubunda cilt altına lokal anestezik veya metilen mavisi adı verilen özel bir boyanın enjeksiyonu tedavi seçeneklerinden birisidir.