Doç. Dr. Timuçin EROL

Sigara Ve Obezitenin Elektif Cerrahiler Üzerine Etkileri

Sigara Ve Obezitenin Elektif Cerrahiler Üzerine Etkileri

Sigara kullanımı ve obezite günümüzün en yaygın toplum sağlığı sorunlarının başında yer almaktadır. Sigara kullanımı dünya genelinde düşme eğiliminde olsa da ülkemizde halen yaygın olarak kullanılmakta hatta kadınlar arasında kullanımında artış görülmektedir. Obezite ise ülkemizle birlikte tüm dünyada giderek artan sıklıkta görülmekte ve toplum sağlığını ciddi olarak tehdit etmektedir.

Elektif Cerrahi ve Perioperatif Dönemdeki Riskler

Sigara kullanımı ve obezite başta kardiovaskuler ( kalp –damar)  ve pulmoner ( akciğer ) hastalıklar olmak üzere birçok hastalığa zemin hazırlamaktadır. Koroner arter hastalığı , hipertansiyon, astım gibi kronik bir çok hastalığa yol açmanın yanı sıra perioperatif dönem adı verilen  ameliyat süreci  ve sonrasındaki iyileşme dönemi sırasında da birçok olumsuz durumla karşılaşılmasına neden olmaktadır. Bu olumsuz durumların başında yara iyileşmesindeki bozukluklar  ( cilt nekrozu ,ayrışma ) , cerrahi alan enfeksiyonlarında artış ve   pnömoni ( zatüre) veya tekrar entübasyon gibi  akciğer sorunları gelir. Bunu  yanı sıra sigara içen ve obez hastalarda elektif cerrahi sonrası pulmoner  emboli ( akciğere pıhtı atması ) , inme ve myokard infarktüsü ( kalp krizi) gibi hayatı tehdit edici komplikasyonlar daha sık görülür.

Sigarayı Bırakma: Zamanlama ve Destek Yaklaşımları

Bu komplikasyonları azaltmak için elektif cerrahi öncesinde hastaların en az 4 hafta sigarayı bırakması önerilmektedir. Perioperatif dönem, sigarayı bırakmak isteyen bireyler için bırakmayı teşvik eden bir süreçtir bu dönemde moral ve motivasyonu sağlanan hastalar da bırakma süreci daha kolay olmaktadır. Bu dönemde hastalara çeşitli davranış terapileri ve nikotini yerine koymak için kullanılan flaster veya sakız benzeri ürünler ile yardımcı olunarak bu dönemin daha rahat geçirilmesi sağlanabilir.

Kilo Yönetimi ve Yaşam Tarzı Değişiklikleri

Yine elektif cerrahi öncesinde hastaların hayat tarzı değişimi, fiziksel aktivite artışı  ve düşük kalorili ve düşük karbonhidratlı diyet  ile vücut ağırlığının % 10 kadarının verilmesi pulmoner komplikasyonları azaltmaktadır. Hedeflenen kesin bir vücut kitle indeksi değeri olmasa da vücut kitle indeksi 40 kg / m2 üzerinde olan hastalarda akciğer ile ilgili komplikasyon görülme riski 3 kat fazladır bu nedenle elektif cerrahi öncesi hastaların sağlıklı bir şekilde kilo vererek vucüt kitle indeksinin

40 kg / m2 değerinin altına indirilmesi hedeflenmelidir.

Sigara ve obezitenin yanı sıra hastanın beslenme durumu, kas kuvveti, psikolojik durumu değerlendirilerek cerrahi öncesi dönemde düzeltici önlemlerin alınması cerrahi sonrası dönemin daha kolay ve sorunsuz geçirilmesini sağlayacaktır.